روانشناسی شخصیت

دسته: روانشناسی و علوم تربیتی
بازدید: 281 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 48 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 55

تعاریف مختلفی از شخصیت ارائه شده است که هر یک بر وجهی از شخصیت تأکید کرده‌اند هیلگارد (Hilgard) شخصیت را «الگوهای رفتار و شیوه‌های تفکر که نحوه سازگاری شخص را با محیط تعیین می‌کند» تعریف کرده است در حالی که برخی دیگر «شخصیت» را به ویژگیهای «پایدار فرد» نسبت داده و آن را بصورت «مجموعه ویژگیهایی که با ثبات و پایداری داشتن مشخص هستند و باعث پیش بینی

قیمت فایل فقط 3,900 تومان

روانشناسی شخصیت

فهرست مطالب

چکیده ......................................................................................................................... الف

فصل اول........................................................................................................................ 1

مقدمه ............................................................................................................................ 2

بیان مساله ..................................................................................................................... 6

اهمیت و ضرورت تحقیق................................................................................................ 8

اهداف تحقیق................................................................................................................ 11

تعریف اصطلاحات ...................................................................................................... 12

فصل دوم،پیشینه ، تحقیق............................................................................................. 14

مقدمه .......................................................................................................................... 15

دیدگاههایی درباره شخصیت....................................................................................... 16

شخصیت از نظر فروم................................................................................................. 16

شخصیت از نظر یونگر................................................................................................ 17

شخصیت از نظر ماری................................................................................................ 17

نگرش فرانکل به شخصیت........................................................................................... 18

نگرش مزلو به شخصیت.............................................................................................. 18

چشم اندازی به رشد شخصیت .................................................................................. 18

دیدگاههایی در باره رشد شخصیت ............................................................................ 19

رشد شخصیت از نظر یونگر....................................................................................... 19

رشد شخصیت از نظر ماری........................................................................................ 20

عوامل موثر بر رشد شخصیت.................................................................................... 20

نظریه های نسخ شناسی شخصیت.............................................................................. 21

نظریه های تحلیلی عاملی شخصیت.............................................................................. 23

نظریه کاتل................................................................................................................... 23

نظریه انسان گرایی در شخصیت................................................................................. 25

نظریه های شناختی شخصیت...................................................................................... 26

ماهیت شخصیت .......................................................................................................... 27

سنجش شخصیت......................................................................................................... 28

مسائل اساسی در سنجش شخصیت........................................................................... 28

اعتبار............................................................................................................................ 29

مهار ............................................................................................................................ 29

میل به مهار.................................................................................................................. 30

توهم مهار.................................................................................................................... 31

پیامدهای اعتقاد داشتن به مهار................................................................................... 32

تفاوتهای فردی در درک جایگاه مهار ......................................................................... 33

واکنش در برابر از دست دادن مهار........................................................................... 35

جایگاه مهار.................................................................................................................. 35

جایگاه مهار درونی – بیرونی ..................................................................................... 37

طبقه بندی سه بعدی از نظر واینر............................................................................... 40

جایگاه مهار درونی و بیرونی از نظر واینر................................................................. 42

نظریه یادگیری اجتماعی............................................................................................... 43

توان رفتاری ............................................................................................................... 43

انتظار........................................................................................................................... 44

ارزش تقویت................................................................................................................ 44

موقعیت روان شناختی ................................................................................................ 45

آزادی حرکت............................................................................................................... 45

روشهای راتر برای سنجش مفاهیم خود..................................................................... 46

انگیزش رفتار از نظر راتر........................................................................................... 48

انتظارات مربوط به جایگاه هندسی مهار..................................................................... 49

نظریه اسناد.................................................................................................................. 53

اسنادهای بعد از موفقیت و شکست............................................................................. 53

تغییر دادن اسنادها برای بهبود عملکرد....................................................................... 55

دیدهای بازده تحصیلی بر اسناد.................................................................................. 56

زمینه های کاربردی آزمونها....................................................................................... 58

زمینه تحصیلی ............................................................................................................ 59

پیشنهادات ................................................................................................................... 61

نتیجه گیری.................................................................................................................. 62

خلاصه ........................................................................................................................ 63

منابع ............................................................................................................................ 65

چکیده:

       تعاریف مختلفی از شخصیت ارائه شده است که هر یک بر وجهی از شخصیت تأکید کرده‌اند. هیلگارد (Hilgard) شخصیت را «الگوهای رفتار و شیوه‌های تفکر که نحوه سازگاری شخص را با محیط تعیین می‌کند» تعریف کرده است در حالی که برخی دیگر «شخصیت» را به ویژگیهای «پایدار فرد» نسبت داده و آن را بصورت «مجموعه ویژگیهایی که با ثبات و پایداری داشتن مشخص هستند و باعث پیش بینی رفتار فرد می‌شوند» تعریف می‌کنند.
شخصیت (Personality) از ریشه لاتین (Persona) که به معنی «نقاب و ماسک» است گرفته شده است و اشاره به ماسک و نقابی دارد که بازیگران یونان و روم قدیم بر چهره می‌گذاشتند و این تعبیر تلویحا به این موضوع اشاره دارد که «شخصیت هر فرد ماسکی است که او بر چهره خود می‌زند تا وجه تمایز (تفاوت) او از دیگران باشد.

شخصیت به همه خصلتها و ویژگیهایی اطلاق می‌شود که معرف رفتار یک شخص است، از جمله می‌توان این خصلتها را شامل اندیشه ، احساسات ، ادراک شخص از خود ، وجهه نظرها ، طرز فکر و بسیاری عادات دانست. اصطلاح ویژگی شخصیتی به جنبه خاصی از کل شخصیت آدمی اطلاق می‌شود.

     شخصیت یک «مفهوم انتزاعی» است، یعنی آن چیزی مثل انرژی در فیزیک است که قابل مشاهده نیست، بلکه آن از طریق ترکیب رفتار (Behavior) ، افکار (Thoughts) ، انگیزش (Motivation) ، هیجان (Emotion) و … استنباط می‌شود. شخصیت باعث تفاوت (Difference) کل افراد (انسانها) از همدیگر می‌شود. اما این تفاوتها فقط در بعضی «ویژگیها و خصوصیات» است. به عبارت دیگر افراد در خیلی از ویژگیهای شخصیتی به همدیگر شباهت دارند بنابراین شخصیت را می‌توان از این جهت که «چگونه مردم با هم متفاوت هستند؟» و از جهت این که «در چه چیزی به همدیگر شباهت دارند؟» مورد مطالعه قرار داد.

از طرف دیگر «شخصیت» یک موضوع پیچیده است ولی از زمانهای قدیم برای شناخت آن کوششهای فراوانی شده است که برخی از آنها «غیرعملی» ، بعضی دیگر «خرافاتی» و تعداد کمی «علمی و معتبر» هستند. این تنوع در دیدگاهها به تفاوت در«تعریف و نگرش از انسان و ماهیت او» مربوط می‌شود. هر جامعه برای آنکه بتواند در قالب فرهنگ معینی زندگی کرده ، ارتباط متقابل و موفقیت آمیزی داشته باشد، گونه‌های شخصیتی خاصی را که با فرهنگش هماهنگی داشته باشد، پرورش می‌دهد. در حالی که برخی تجربه‌ها بین همه فرهنگها مشترک است، بعید نیست که تجربیات خاص یک فرهنگ در دسترس فرهنگ دیگر نباشد.

      واژه «شخصیت» در زبان روزمره مردم معانی گوناگونی دارد. یکی از معانی آن مربوط به هر نوع «صفت اخلاقی یا برجسته» است که سبب تمایز و برتری فردی نسبت به افراد دیگر می‌شود مثلا وقتی گفته نمی‌شود «او با شخصیت است» یعنی «او» فردی با ویژگیهایی است که می‌تواند افراد دیگر را با «کارآیی و جاذبه اجتماعی خود» تحت تأثیر قرار دهد. در درسهایی که با عنوان «پرورش شخصیت» تبلیغ و دایر می‌شود، سعی بر این است که به افراد مهارتهای اجتماعی بخصوصی یاد داده ، وضع ظاهر و شیوه سخن گفتن را بهبود بخشند با آنها واکنش مطبوعی در دیگران ایجاد کنند همچنین در برابر این کلمه ، کلمه «بی‌شخصیت» قرار دارد که به معنی داشتن «ویژگیهای منفی» است که البته به هم دیگران را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما در جهت منفی.

در اجتماع گاهی به جای این کلمات از مترادف آنها «شخصیت خوب یا بد» صحبت می‌شود که هر یک ویژگیهایی را می‌رسانند و گاهی از کلمه شخصیت به منظور توصیف بارزترین ویژگی افراد استفاده می‌شود مثلا وقتی گفته می‌شود«او پرخاشگر است» یعنی ویژگی و خصوصیت غالب «او» پرخاشگری است. در کنار این موضوعات گاهی کلمه شخصیت جهت «احترام» به چهره‌های مشهور و صاحب صلاحیت «علمی ، اخلاقی یا سیاسی» بکار می‌رود نظیر «شخصیت سیاسی ، شخصیت مذهبی و شخصیت هنری و …».

       دیدگاه روانشناسی در مورد «شخصیت» چیزی متفاوت از دیدگاههای «مردم و جامعه» است در روانشناسی افراد به گروههای «با شخصیت و بی‌شخصیت» یا«شخصیت خوب و شخصیت بد» تقسیم نمی‌شوند؛ بلکه از نظر این علم همه افراد دارای «شخصیت» هستند که باید به صورت «علمی» مورد مطالعه قرار گیرد این دیدگاه به«شخصیت و انسان» باعث پیدایش نظریه‌های متعددی از جمله : «نظریه روانکاوی کلاسیک (Classical Psychoanaly Theory) ، نظریه روانکاوی نوین (Neopsychoanalytic Theory) ، نظریه انسان گرایی (Humanities Theory) ، نظریه شناختی (Cognitive Theory) ، نظریه یادگیری اجتماعی (Social-learning Theory) و … » در حوزه مطالعه این گرایش از علم روانشناسی شده است.

فصل اول

مقدمه:

روان شناسی شخصیت حوزه بسیار گسترده ای است، زیرا شخصیت، خود موضوعی است پیچیده و دارای ابعاد و جنبه های گوناگون، برای شناخت شخصیت انسان از دیر باز كوششهای فراوانی به عمل آمده كه برخی آنها غیر علمی، خرافاتی، و معدودی دیگر علمی و معتبر است.

شخصیت معادل انگلیسی personality وpersonalite فرامنه است و هر دو اقتباس از persono است. درك لزوم مطالعه روانشاسی شخصیت چندان دشوار نیست.

شناخت شخصیت، ویژگیها، چگونگی شكل گیری شخصیت، عوامل موثر در ایجاد شخصیت و مسائلی از این قبیل، ازیك جنبه، ارضا حس كنجكاوی، و مایل به حقیقت جوئی را در انسان دنبال می كند، زیرا این ناخت نوعی خود شناسی است. از سوی دیگر این شناخت و اطلاعات به شخص امكان می دهد كه در ارتباط متقابل با دیگران موضع گیریهای مناسب و آگاهانه داشته باشد. مطالعه شخصیت هم از جنبه های ارضای برحس كنجكاوی و هم از نظر روابط اجتماعی دارای اهیمت است.

شخصیت در روانشناسی به مجموعه ویژگیهای جسمی و روانی، و رفتاری كه هر فرد را از افراد دیگر متمایز می كند اطلاق می شود.(كریمی،1375)

گروهی از صاحب نظران، نظریه نسبت دادن معتقدند، كه افراد موفقیتها و شكستهای خود را یا به عوامل خصی نسبت می دهند، یا به عوامل محیطی و از این رو این دو عامل مهم یكی درونی و دیگری را بیرونی شناسائی كرده اند و به نظریه جایگاه مهار شهرت دارد.

وجولیان راتر (1966) درباره نظام اعتقادی افراد را به جایگاه مهار به دو دسته تقسیم می شوند.

1. گروهی كه موفقیها و كستهای خود را به شخص خود، نسبت می دهند (دورنی)
2. گروهی كه موفقیتها و كستهای خود را به عوامل محیطی نسبت می دهند.(بیرونی) (جمالفر، 1375)

و برای سنجش مهار درونی و بیرونی^[1]،راتر پرسشنامه گزارش شخصی را عرضه كرده است. مقیاس جایگاه مهار درونی و بیرونی، معروف به مقیاس(I-E) شامل 23 شق انتخاب اجباری^[2] است. آزمورینها بادی از زوجهای شقوق ارائه شده. هر زوج را كه بهتر از همه اعتقاد آنها درباره ماهیت جهان نشان می دهد. برگزینند (راتر،1966) تعیین اینكه كدامیك اززوجهای شقوق، نامیده مهار درونی و بیرونی است، چندان دشوار نیست.

علاوه بر مقیاس راتر، مقیاسهای دیگری ساخته شده است. یكی از مقیاسها، مقیاس نویكی^[3]، مقیاس استریكلند^[4] برای كودكان است كه یك آزمون 40 ماده ای با اعتبار و پایانی بالاست.

(نویكی، استریكلند،1973،1989)

این آزمون در بیش 70 پژوهش به كار رفته و بیش از 12 زبان خارجی ترجمه شده است. شكلی از این، مقیاس برای بزرگسالان ساخته شده است.(كریمی، 1375)

تمركز راتر روی متغیرهای درونی از سوی بعضی روانشناسان به عنوان یك نقطه قوت و از سوی دیگر به عنوان یك نقطه صنعت تلقی می شود. منتقدان از جمله بعضی كسانی كه طرفدار متغییرهای شناختی هستند معتقدند كه راتر خیلی تند رفته است. به عقیده آنان موضوع او آنچنان از رفتارگرایی سنتی دور افتاده است كه نمی توان آنرا ابدا یك روش رفتاری تلقی كرد به علت میزان پذیرش راتر از متغیرهای شناختی، روش شناسی او بیش از حد ذهنی به نظر می آید.

پژوهشهای راتر، در حدی كه موضوع پژوهش اجازه می دهد، دقیق و كنترل شده است و هرگاه كه امكان پذیر باشد. او از مشاهده عینی رفتار مشاهده استفاده می كند. همچنین نظریه او با درجه دقت بالایی تعریف شده اند به طوری كه آنها از نظر تجربی بنحوی قابل سنجش است.

تحقیقات انجام شده روی جنبه های مختلف نظریه او تایید این جنبه ها منجر شده است.

مقیاس جایگاه درونی و بیرونی (مقیاسI-E) صدها تحقیق به دنبال داشته و كاربرد گسترده ای فراتر از آزمایشگاه در زمینه های بالینیو آموزشی پیدا كرده است.

به اعتقاد راتر شاید در حوزه سنجش شخصیت است كه نظریه یادگیری چشمگیرترین ونظامدارترین كمكها را كرده باشد(راتر1982)

آنچه درمورد نظریه راتر می توان گفت:

این است كه در مورد نفوذ قوی و فزاینده او بر روانشناسی امروز هیچ جای تردید نیست(شولتز1991)

طرفداران راتر معتقدند كه او مفاهیمی را عرضه كرده است كه با اصطلاحاتی روشن و دقیق تعریف شده اند. و با روشهای آزمایشی یا همبستگی قابل سنجش هستند. راتر كوشیده است تا رابطه كاری بین متغیرهای شناختی و تقویت برقرار كند. و به نظریه یادگیری اجتماعی یك محتوای انگیزش قوی داده است.(كریمی 1375)

بیان مساله

بررسی جایگاه مهار درونی و بیرونی با رشته های تحصیلی و رضایت تحصیلی

جایگاه مهار توسط افرادی از جمله راتر مطرح شده و به دو بخش درونی و بیرونی تقسیم میشود.

جایگاه مهار توسط افرادی از جمله راتر مطرح شده و به دو بخش درونی و بیرونی تقسیم می شود.

جایگاه مهار درونی عبارت است از گروهی كه موفقیت و شكستهای خود را به شخص خود (كوشش یا توانایی شخصی) نسبت می دهد. و جایگاه مهار بیرونی عبارت است از گروهی كه موفقیتا و شكستهای خود را به عوامل محیطی بیرون از خود (بخت و اقبال و سطح دشواری) نسبت می دهند. و این دو جایگاه مهار نام دارد.(جمالفر 1375)

فردی كه دارای جایگاه مهار درونی است، معتقد است كه كنترل كافی برای زندگی خود دارد و مطابق همین باور رفتار می كند. تحقیق نشان داده است كه آنان در تكلیف خود عملكرد بهتری دارند، كمتر تحت نفوذ دیگران قرار می گیرند. برای مهارتها و پیشرفتهای شخصی خود ارزش والاتری قایلند و نسبت به قرینه های محیطی كه می توانند برای هویت رفتار خود از آنها استفاده كنند، هشیار ترند.افراد دارای جایگاه بیرونی نیز دارای ویژگیهایی هستند، آنها معتقدند رفتارها یا مهارتهایشان در تقدیسهایی كه دریافت می كنند اثری ندارد. در كوشش برای بهبود موقعیت خود فایده ای نمی بینند.

آنان به جایگاه مهار زندگی خود، در زمان حال وآینده، باور چندانی ندارد.

در ضمن باید اضافه نمود كه افراد دارای جایگاه درونی برای قبول مسئولیت اعمال خود آمادگی بیشتر نسبت به افراد دارای جایگاه مهار بیرونی دارند. تحقیقات مقدماتی حایك از آن است كه افراد دارای جایگاه مهار درونی از بهداشت روانی بهتری برخوردارند.(فیروز^[5]1976) (كریمی، 1375)

راتر نیز مانند اسكینر و بندورا^[6] اعتقاد دارد كه بیشتر رفتارها آموختنی است. اما تا این نظر اسكینر، كه رفتار صرفا به وسیله عوامل بیرونی شكل داده میشود. مخالف است.

راتر برای تبیین رفتار، به بیرون و درون ارگانیزم، یا هر دو توجه دارد: یعنی هم به تقویتهای بیرونی و هم به فرآیندهای شناختی درونی.

به نظ راتر از آنجا كه هر یك از ما در یك زمینه روانشناختی به صورتی یگانه  واكنش نشان میدهیم، یك تقویت یكسان ممكن است. برای آن فرد ارزش یكسانی نداشته باشد، به بعبارتی، تجربه های درونی ما در تعیین اثرات تجربه های بیرونی دارای اهمیت فراوانی هستند.

ارزیابیها از نظریه راتر، عمدتا مثبت بوده و از تجربی بودن روش او، و روش عینی بودن مفاهیم ارائه شده او، تمجید شده است. اما گروهی از روانشناسان، كاربرد روشهای ذهنی چون و فنون فرافكن، و دور شدن زیاد و افراطی او از دیدگاه رفتاری، جز نقاط صنعت نظریه راتر قلمداد كرده اند.(كریمی،1375)

اهمیت و ضرورت تحقیق:

اجرای اینگونه تحقیقات كه در حیطه تحقیقات بسیاری جا می گیرد از اهمیت فزاینده ای برخوردار است زیرا كه پیگیری واضحتری از سازه های روان شناختی را ارائه می دهد و میتوان به شناسائی روابط بین متغیرها، طبقه بندی متغیرها، طبقه بندی روابط كمیت گرایی و در نهایت كسب اهمیت حیاتی برخوردار است. در جامعه افراد با تیمهای شخصیتی متفاوت به چشم می خورند برای شناسایی این تیمها در مراحل زمانی و مكانی، تحقیقاتی به عمل آمده است. و در این پژوهش به بررسی تیمهای شخصیتی با جایگاه مهار(درونی و بیرونی) پرداخته شده تا پیشرفت تحصیلی و شغلی كه بهترین شاخه های طبقه اجتماعی افراد جامعه است پی برده شود.

در فرایند رضایت تحصیلی باید بتوان از اقدامات مشاوره ای بهره مند شد تا از این طریق میزان رضایت تحصیلی را افزایش داده و اقدامت موثر و سودمندی را برای افزایش بازده تحصیلی را نجام داد. از آنجائیكه پیچیده گیهای فراوانی در محیط تحصیل به وجود آمده است باید اطلاعات ضروری جهت تحصیلات ارائه گردد و از طریق نارضایتی از تحصیل و محیط تحصیل كاهش یابد تا از این طریق، به جنبه های كاربردی و فرآیند مشاوره دست یافته ولی این وضعیت زمانی امكان پذیر است كه شناخت كاملی از ماهیت بنیادی رضایت تحصیلی داشته باشیم و تاثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی را در آن مورد بررسی قرار داده و بتوان آن را مورد مطالعه قرار داد. و از آنجا كه بسیاری از دانشجویان پس از فارق التحصیل شدن، شغل در زمینه رشته تحصیلی خود ندارند یا به اشتغال در زمینه خود نمی پردازند و به عبارتی به رشته تحصیلی علاقه ندارند و از جمله این عاملها سبب از بین رفتن وقت و سرمایه می شود.

پژوهش در این باب یاموضوع، جایگاه مهار درونی و بیرونی افراد را مشخص و رابطه آنها را در زمینه رضایت تحصیلی و شغلی را تعیین می كند. و همین امر رشته و تحصیل معین افراد را انتخاب و برای رشته و تحصیل معین هم انتخاب می شوند تا در كار خود موفق تر باشند.

---

قیمت فایل فقط 3,900 تومان

برچسب ها : روانشناسی شخصیت , طرح توجیهی روانشناسی شخصیت , روانشناسی , شخصیت , شخصیت از نظر ماری , عوامل موثر بر رشد شخصیت , نظریه های نسخ شناسی شخصیت , واکنش در برابر از دست دادن مهار , تفاوتهای فردی در درک جایگاه مهار , دانلود طرح توجیهی , پروژه دانشجویی , دانلود پژوهش , دانلود تحقیق , پایان نامه , دانلود پروژه